Een bedrijf opzetten met een vriend of vriendin. De reacties op dat idee zijn over het algemeen niet erg positief. En laat ik eerlijk zijn, er zijn ook wel wat beren op de weg. Maar dat maakt een zakelijke samenwerking met iemand die je allereerst als vriend kent niet onmogelijk. Er is wel een aantal zaken waar je op moet letten.
In mijn leven heb ik twee pogingen gedaan om samen met een vriend(in) een zaak op te zetten. Daar heb ik toen niet heel lang over nagedacht. Het leek mij eigenlijk helemaal niet zo’n punt. Achteraf bleek ik daar in 50% van de gevallen gelijk in te hebben. Bij die andere 50% ging alles fout wat er maar fout kon gaan. Of de vriendschap het nog doet? Dat is nog niet helemaal duidelijk en dat is natuurlijk jammer.
Maar wat is dat: zakelijk samenwerken met een vriend. Met iemand waarmee je het persoonlijk al langer goed kunt vinden zakendoen is in elk geval een nieuwe dimensie in je relatie. Want dat is wat je hebt: een relatie. En die nieuwe dimensie moet je erkennen en met elkaar weten in te vullen.
Voordat je met elkaar aan de slag gaat, moet je een aantal zaken overwegen en doen:
Zou ik zaken met haar doen?
Stel je ze was geen vriendin. Sterker nog, kende haar helemaal niet. Zou je dan zaken met haar doen? Zou je haar inhuren en vertrouwen hebben dat het goed komt en bereid zijn haar te betalen? Als het antwoord nee is, dan heb je nu al een probleem. En verwar deze vraag niet met of je het haar gunt of haar heel aardig vindt. Deze vraag gaat over geld en zakelijk vertrouwen: kan zij de klus doen.
Heb je wel eens ruzie gehad?
Ik heb een hele reeks vrienden waar ik nog nooit ruzie mee heb gehad. Niet dat ik me niet heb geërgerd. Maar dan liet ik het gewoon gaan en als we elkaar de volgende keer zagen was ik het weer vergeten. Zakelijk is het niet altijd mogelijk om elkaar even te vermijden. Je komt elkaar gewoon weer tegen op kantoor en moet dan een manier vinden om de irritatie bespreekbaar te maken. Ruzie hoeft er natuurlijk helemaal niet van te komen, maar de kans op ruzie is wel groter als je te vaak je irritatie wegslikt. Vraag je af of je in staat bent om je vriendin aan te spreken op gedrag dat jouw stoort of in de weg zit.
Verwachtingen
Je hebt op een willekeurig terras wel eens met elkaar gesproken over een samenwerking. Inmiddels wordt dat idee steeds concreter. Op datzelfde terras bedenk je samen hoe je de wereld gaat veroveren. Maar heb je daar wel hetzelfde idee bij. Het is handig om voordat je met elkaar in zee gaat op te schrijven welke verwachtingen je hebt van de samenwerking: wat wil je eruit halen, hoe zie je de verdeling, wat is je visie voor het bedrijf. Doe dat apart van elkaar, zodat je echt opschrijft wat je vindt en niet wat je denkt dat de ander hoopt dat je vindt.
Stuur elkaar deze documenten op en lees ze apart van elkaar. Neem ook een paar dagen om erover na te denken voordat je reageert. Spreek dan af en bespreek het met elkaar. Als het goed is creëer je hiermee een duidelijker beeld van je eigen verwachtingen en ideeën en die van de ander.
Deed je het al eerder met elkaar?
Je hebt de vorige stappen doorlopen en alles ziet er goed uit. Je gaat samenwerken en merkt dat de ander een werkstijl heeft die niet alleen heel anders is dan die van jou, maar ook nog een stijl is die je echt in de weg zit. Vrienden werken nou eenmaal niet zo vaak samen. En zelfs als je eindeloos naar elkaars werkroddels en –verhalen hebt geluisterd, heb je alleen de interpretatie gehoord van de verteller. Hoe je vriendin werkt weet je pas wanneer je samenwerkt. En of de combinatie met jouw stijl succesvol is, dat moet dus nog maar blijken.
Probeer met dat in het achterhoofd goed naar je vriendin te luisteren en goed naar haar gedrag in de aanloopfase te kijken. Bevestigt ze wat jullie hebben besproken per mail (en vind jij dat belangrijk)? Heeft ze een grenzeloos rommelig bureau tegenover jouw nette toko (en vind je dat belangrijk)? Lult ze elke vergadering vol, maar komt het maar niet tot beslissingen (en vind jij dat belangrijk)?
Het is dus belangrijk dat jij terugkijkt in jouw werkverleden en bepaalt wat jij belangrijk vindt, zodat je beter kunt bepalen met welk gedrag je echt niet kunt leven.
Praktische zaken
Vergeet ook niet om met elkaar afspraken te maken over zaken die je misschien in eerste instantie en in je enthousiasme over het hoofd ziet. Hoeveel vakantiedagen vind je redelijk? Wat als er eentje gaat werpen? Hoe ga je (indien van toepassing) om met personeel? Hoe verloopt het besluitproces? En meer van dat soort zaken. Dit zijn zaken die je op een gegeven moment gewoon tegen zal komen, het is slim om daar al eerder eens over gesproken te hebben en het op papier te hebben gezet.
Blijven kletsen!
Praat met elkaar en blijf dat doen. Een samenwerking maakt dat nóg belangrijker. Want – omdat je het samen doet – neem je de belangrijke beslissingen ook samen. Bespreek liever eerst teveel met je nieuwe partner dan te weinig. Neem je partner mee in je denkproces, niet alleen in de conclusies die je trekt. Dát hoort bij samenwerken. Ben je daar slecht in? Leer het dan snel. Slechte communicatie leidt in elk type relatie tot problemen. En het voorkomen van de schade die je aan de vriendschap kunt doen is de investering en moeite waard.
En vastleggen
Het kwam al even voorbij onder het kopje praktische zaken, hier maken we het nog wat officiëler. Want wanneer je samen een bedrijf start, dan heb je natuurlijk ook te maken met allerlei juridische zaken. Stel deze op met deze gedachte in het achterhoofd: maak afspraken met elkaar nu je elkaar nog leuk vindt, voor je elkaar ooit kunt wurgen. Natuurlijk hoop je dat dat laatste nooit zal gebeuren, maar het is slim om met die gedachte afspraken met elkaar te maken.
Leg vast hoe het eigenaarschap is verdeeld, hoe je de toko verdeelt mocht dat nodig zijn en wie welke verantwoordelijkheden draagt. Wees duidelijk en specifiek, zodat er zo min mogelijk ruimte is voor interpretatie.
Doe dit deel heel zakelijk. Zakelijk betekent dan dat je eisen van de ander niet persoonlijk opvat. Het gaat namelijk niet over jou als persoon. Als je alle voorgaande zaken hebt gedaan en bedacht, dan is de kans dat je hier nog grote verrassingen tegenkomt heel klein. Toch verrast? Bespreek het dan rustig. Vertel hoe jij het ziet en probeer ergens in het midden uit te komen.
Moet je zaken juridisch vastleggen, zorg dan voor een onafhankelijke partij.
Vertrouwen
Zakendoen met vrienden kan ingewikkeld zijn, maar dat betekent niet dat je het niet moet doen. Zakendoen met iemand die je al vertrouwt kan juist heel interessant en leuk zijn. Sterker nog: vertrouwen is de belangrijkste basis voor een samenwerking. En ja, je kunt ook zakendoen met een total stranger, maar stel nou dat jullie het dan opeens goed kunnen vinden, moet je dan (zakelijk) uit elkaar? Wees duidelijk, zorg dat je weet wat je aan elkaar hebt en het kan zomaar een winning team blijken te zijn!
Ik ben het maar hoor, niet stressen.
I’ve spent over 25 years working in content strategy and digital transformation, which means I’ve seen enough technology hype cycles to be skeptical and enough genuine innovation to stay curious.
Want to talk shop? Do get in touch!