Mijn neefje is 10 en zit op school in de buurt van Amersfoort. Zijn moeder is blank, zijn vader is Arubaan. De school waar hij op zit is overwegend blank. Sterker nog, de niet-blanke kinderen zijn op 1 hand te tellen. Wanneer mijn neefje naar school gaat wordt hij gepest. Ik weet niet eens of dat het juiste woord is voor wat die kinderen naar hem roepen: “Klotebuitenlander, rotallochtoon”
Wanneer hij thuiskomt vraagt hij aan z’n vader: “papa, ben ik een allochtoon”. Hij weet namelijk niet zo goed wat een allochtoon is en twijfelt een beetje waar hij thuishoort.
Wat word ik daar boos van. Toen ik klein was zat ik ook op een blanke school. En hoewel het een redelijk links bolwerk was, waren er natuurlijk altijd kindertjes die niks van hun ouders mee hadden gekregen dan onverdraagzaamheid. Toch voelde ik me nooit gediscrimineerd. De reden daarvoor was simpel: dat soort gedrag werd bij ons op school absoluut niet getolereerd. Ik voelde me veilig in het idee dat de grote mensen en de meeste andere kinderen neerkeken op mensen die zo onverdraagzaam door het leven gingen. Ik voelde me veilig in de sfeer die daardoor op mijn school bestond. In de afkeuring voor iets wat duidelijk niet ok is.
Toen ik later groot werd en weer in Nederland kwam wonen na een tijdje weg te zijn geweest, was dat gevoel van veiligheid even weg. Ik kwam terug in de tijd van de CD en Hans Janmaat. De eerste keer dat ik mijn televisie weer aandeed zag ik een demonstratie op het binnenhof (toen nog geen 5 minuten lopen van waar ik woonde) en zag daar neo-nazi’s hun haat verkondigen.
Ik schrok me dood. Was ik per ongeluk in het verkeerde land uit het vliegtuig gestapt? Maar algauw was mijn gevoel van veiligheid terug. De mensen die na konden denken keurde deze neo-nazi’s en die man Janmaat en zijn partij niet goed. Sterker nog ze hadden een duidelijke afkeer van de man en zijn twijfelachtige denkbeelden. Het was weer ok.
In 2006 (en al enige tijd) is dat gevoel van onveiligheid weer terug. Niet alleen mensen waarvan ik het verwacht worden steeds enger in hun denkbeelden en uitspraken en soms wetgeving, maar wat mijn gevoel van onveiligheid nog veel meer versterkt is de oorverdovende stilte van de mensen waarvan ik steun verwacht.
Niet als allochtoon. Niet als vrouw. Niet als wat voor minderheid of achtergestelde groep dan ook. Maar als mens. Misschien zelfs als Nederlandse opgegroeid in het land van de dialoog.
Van links verwacht ik nuancering. Geen goedpraterij van wat dan ook, maar een realistische visie met respect voor oorzaak, gevolg, maar vooral verhoudingen. Van links verwacht ik een sterke brul tegen het beeld dat van allochtonen, buitenlanders, roetmoppen (hoe je het ook wil noemen) wordt geschetst. Tegen de criminalisering van bepaalde culturen en religies. Geen makkelijke oplossingen, want die bestaan niet. Geen populistisch gelul want dat levert niemand wat op. Maar een intelligent en doordacht verhaal. Daar zijn we toch zo goed in. Daarom kijken we toch zo arrogant tegen de wereld aan.
Hoe kan het dan dat links nu met een bek vol tanden staat? Hoe kan het dat dat onveilige gevoel niet alleen kan blijven bestaan, maar zich steeds dieper kan nestelen in het wereldbeeld van 10 jaar jonge kinderen op een blanke school in Amersfoort?
Links laat daar een verantwoordelijkheid liggen die ze wel heeft. Stelt terechte verwachtingen teleur in de angst beschuldigd te worden van allochtonenknuffelarij.
Speak up. We can’t hear you!
Weet je, mijn dochter van 4 is half nederlands en half madagassisch, en ik weet niet goed hoe ik haar moet voorbereiden op dit soort dingen en of ik dat eigenlijk uberhaupt wel moet doen.
Ik denk het niet. Het is niet gezegd dat alle kinderen van buitenlandse komaf hiermee geconfronteerd worden, volgens mij. Ik zou zelf denk ik wachten tot ze zelf met vragen komt.
@Joop: dat is een hele moeilijke vraag. Ik zit te denken om daar maar eens wat over te schrijven. Daarom bewaar ik mijn reactie nog even.
Altijd lastig maar ook weer een verhaal met twee kanten. Ik zelf had vroeger veel marokaanse vrienden maar werd zelf vaak gediscrimineerd omdat ik blank was ( op feestjes met 60 ). Mensen die discrimineren heb je in alle lagen en kleuren en helaas en het is jammer dat kinderen daar de dupe van worden die er zelf niks aan kunnen doen. Ik zelf had er altijd weinig boodschap aan. Ik denk dat het enige wat je kunt doen is je kinderen proberen een gezonde dosis verstand mee te geven en dan moet het goedkomen ( meer kun je niet doen toch ).
Denk dat je wel meer kan doen. Ik denk dat je racisme – van wie dan ook – op alle mogelijke (niet criminele en wél democratische) manieren moet betsrijden. Of in ieder geval degene die bereid zijn dat te doen steunen. In ieder geval niet erin berusten. Soms gaat het niet om het resultaat, maar om de “strijd”.
Het moeilijke met kinderen en discriminatie is dat ze het zelf niet eens zo bedoelen bewust en vaak niet eens de lading van het woord kennen. Iedereen die anders is is een doelwit. Heb je grote oren: flapoor, heb je een grote neus: heks, heb je een bril: foureyes etc etc. Ik denk dat wanneer het bij wat woorden blijft je er weinig aan hoeft te doen zolang het niet buitensporig pesten wordt.
Denk dat de lading van een woord als allochtoon op de ouders ook vaak veel zwaarder aankomt t.o.v. op het kind en dat je als ouders het nou net moet relativeren want vaak stelt het niks apparts voor. Neem je het meteen zwaar op dan reflecteer je dat ook op je kind en dan wordt het pas echt een probleem want wanneer je kind dan gaat fungeren als kruisvaarder tegen racisme dan is het einde weer zoek…