Muziek is een magisch middel. Behalve dat het heerlijk kan zijn om op te dansen, doet muziek ook iets met de diepste krochten van je hersenen. Open het deuren naar ideeën en emoties die lang vergeten waren. Zo tikte ik net op YouTube de titel van een stokoud nummer in. Een nummer waar mijn moeder toen ik klein was hele dagen mee kon vullen.  Uit een tijd dat je muziek niet luisterde via je computer, maar elk nummer een eigenheid had die werd bepaald door de onregelmatigheden van de LP.

Dit specifieke nummer is een ranchera: de meeste dramatische en melancholische vorm van Zuid-Amerikaanse muziek die er is. Wat mij betreft een prachtig nummer, maar als je niet met dit soort muziek bent opgegroeid, kun je je dat misschien niet voorstellen.

Hoewel mijn Spaans zeer gebrekkig is (tenzij ik genoeg Tequilla heb gedronken – dan is mijn Spaans namelijk perfect), kan ik de teksten van dit nummer redelijk goed volgen. Het nummer gaat over heimwee. Over een man die afscheid neemt van zijn geliefde San Juan. En hoe hij San Juan mist. Heimwee ken ik. Heimwee is vreselijk. Heimwee is erger dan dood. Het object dat je mist is er nog, maar niet te bereiken om wat voor reden dan ook. Elke keer dat ik verhuisde van Nederland naar Aruba of andersom. Elke keer dat ik van alles en iedereen afscheid moest nemen, for what seemed like for ever. Elke keer dat ik beloofde te schrijven, beloofde te bellen, beloofde te denken aan degene die ik achterliet. Al die keren dat ik in het vliegtuig stapte om 10 uur later aan de andere kant van de wereld wéér een nieuw leven tegemoet te gaan. Elke keer was ik er kapot van. Zes keer in totaal. Zes keer met z’n allen naar Schiphol. Zes keer tranen. Zes keer alles wat ik had in 20 kilo bagage proppen. Elke keer maandenlang een hoopje ellende. Ik haatte het.

Terwijl ik naar dit nummer over heimwee zat te luisteren moest ik opeens aan mijn moeder denken. Zij was 18 toen ze naar Nederland kwam om te studeren. Voor het eerst in Nederland. Niet helemaal alleen, want uit een grote familie. Maar toch. Ook zij moet dat hebben gevoeld. Ook zij moet de wuivende palmen, de kleinschaligheid, de gezelligheid van Aruba hebben gemist. En toen ze meer dan 20 jaar later terug verhuisde, de zomerse en winterse gezelligheid van Utrecht.

Opeens begreep ik waarom zij juist deze plaat kapot heeft gedraaid. Wat kan het lang duren voordat je doorhebt dat je ouders ook maar mensen zijn.

httpv://www.youtube.com/watch?v=D-r5tmaNgIo

En Mi Viejo San Juan

En mi viejo San Juan
Cuantos sueños forjé
En mis noches de infancia
Mi primera ilusión
Y mis quitas de amor
Son recuerdos del alma

Una tarde me fui
Así a extraña nación
Pues lo quiso el destino
Pero mi corazón
Se quedó frente al mar
En mi viejo San Juan

Adiós (adiós, adiós)
Borinquen querida
(Dueña de mi amor)
Adiós (adiós, adiós)
Mi diosa del mar
(Mi reina del palmar)
Me voy (ya me voy)

Pero un día volveré
A buscar mi querer
A soñar otra vez
En mi viejo San Juan

Pero el tiempo pasó
Y el destino burló

Mi terrible nostalgia
Y no pude volver

Al San Juan que yo amé
Pedacito de patria

Mi cabello blanqueo
Ya mi vida se va
Ya la muerte me llame
Y no quiero morir
Alejado de tí

Puerto Rico del alma, adiós